Viêm phế quản A-Z: nguyên nhân, dấu hiệu, biến chứng và điều trị

Viêm phế quản là một loại bệnh lý thuộc về hô hấp gây ra những trở ngại lớn trong sinh hoạt và cuộc sống thường ngày. Như khó thở, ho dai, khò khè. Bệnh dễ biến chứng thành hen xuyễn và những bệnh nguy hiểm như ung thư. Để điều trị người bệnh cần tìm hiểu rõ tổng quan viêm phế quản.

Viêm phế quản là gì?

Viêm phế quản là bệnh lý mà niêm mạc của các phế quản trong phổi bị viêm gây sưng và phù nề. Khi niêm mạc bị kích thích sẽ bị phồng và dầy lên làm hẹp, chèn ép hoặc tắc nghẽn các tiểu phế quản gây ho và có kèm theo đờm đặc. 

Bệnh tồn tại ở 2 dạng là cấp tính và mạn tính. Đối với cấp tính là tình trạng xảy ra dưới nửa năm. Trong khi đó mãn tính khi bệnh lý phát triển từ 2 năm trở đi. Ngoài ra còn một dạng viêm phế quản dạng hen cũng gây phù niêm mạc.

• Viêm phế quản cấp tính: là một bệnh lý gây ra do nhiễm trùng virus kèm theo ho có đờm. Nếu cơ thể người bệnh có sức đề kháng tốt thì bệnh có thể tự hồi phục sau khi nhiễm trùng vài ngày. Tình trạng này kéo dài lâu nhất là khoảng 6 tháng. Nếu sử dụng thuốc bệnh sẽ khỏi nhanh chóng hơn.
• Viêm phế quản mãn tính: Đây là tình trạng bệnh kéo dài trên 6 tháng đến 2 năm và có thể hết và bị lại nhanh chóng. Điều trị cần liên tục và kéo dài. Nhất là ở người hút thuốc hay tiếp xúc nhiều với khói thuốc bệnh sẽ càng trở nặng và khó điều trị hơn.

Tìm hiểu: Viêm tiểu phế quản nguy hiểm như nào? Các biến chứng

Đối với người hút thuốc sẽ làm tê liệt tạm thời những lông mao. Những lông mao lại là bộ phận quan trọng có tác dụng đẩy những chất gây kích thích, bụi bẩn và độc tố, những chất đờm nhầy trong đường hô hấp ra ngoài.

Một khi có tiếp xúc trực tiếp khói thuốc sẽ càng làm các sợi lông mao bị tổn thương và là nguyên nhân làm gia tăng nguy cơ viêm mãn tính. 

Trường hợp nặng là ở bệnh lý phổi tắc ngẽn mãn tính gặp phải ở người nghiện thuốc lá. Lúc này những sợi lông mao trở nên mất hẳn chức năng làm tồn đọng, ứ tắc bụi bẩn, đờm ở phổi dễ dẫn đến nhiễm siêu vi và nhiễm khuẩn, theo thời gian dài không có tác động sẽ gây tổn thương vĩnh viễn đường hô hấp trong phổi.

Viêm phế quản mãn tính thường gặp ở nhiều độ tuổi ở cả người lớn và trẻ em. Tuy bệnh có thể tự điều trị mà không cần sự can thiệp y tế quá nhiều. Nhưng nếu không thăm khám điều trị thì bệnh còn liên quan đến các chức năng, bộ phận khác trong cơ thể như tim mạch…

Đọc thêm: Lá Diếp Cá trị mụn, táo bón, trĩ, sỏi thận, viêm phế quản, ho.

Các triệu chứng và biểu hiện bệnh viêm phế quản

Sau đây là những biểu hiện cơ bản ở dấu hiệu nhẹ của viêm phế quản cấp và mãn tính:

• Ho liên tục, ho hắt có kèm đờm màu vàng, trắng hoặc xanh lá cây, trạng thái này thường xuất hiện từ 24 – 48 giờ sau khi ho không mất đi.
• Cảm giác đau thắt ở ngực và hơi rát ở cổ.
• Dễ bị sốt cao và ớn lạnh, run.
• Khó thở hết hơi, hơi thở ngắn và khó khăn.
• Khi thở có cảm giác đau dưới xương ức.

Mời đọc: Cây lá hen chữa ho , hen suyễn, đau thắt ngực, viêm phế quản.

• Ho kéo dài không dứt sau một thời gian dài điều trị kèm theo đờm màu vàng, trắng hoặc xanh lá cây, có thể có kèm theo mùi hôi.
• Hơi thở khò khè, khó khăn khi lấy hơi để thở, đôi khi gây ngừng thở.
• Ho nhiều và dai dẳng gây khó ngủ và cản trở sinh hoạt hằng ngày kèm theo đau tức vùng ngự. Lúc này bệnh có lẽ đã làm ảnh hưởng đến phổi do ách tắc.
• Đờm xuất hiện ngày một nhiều và đặc hơn, có thể có máu và sẫm màu.
• Nếu bệnh nhân có kèm các vấn đề về tim phổi, nhiễm virus như HIV, nhiễm trùng hô hấp sẽ khiến bệnh tình trở nặng hơn như viêm phổi.
• Khó thở cảnh báo dấu hiệu của bệnh hen suyễn, lao phổi, bệnh tim hoặc do ung thư.

Xem tiếp: Đu đủ đực ngăn ngừa ung thư, chữa viêm phế quản, trị ho, đái buốt,viêm loát dạ dày.

Nguyên nhân dễ bị viêm phế quản

Có khá nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan mà người bệnh dễ mắc viêm phế quản. Có thể là do môi trường, di căn bệnh…Trong đó, người hút thuốc lá và tiếp xúc nhiều với khói thuốc là nhóm người có nguy cơ cao bị viêm phế quản.

• Nguyên nhân thường xảy ra là do viêm nhiễm ở phổi, do virus siêu vi.
• Viêm cấp phế quản không điều trị triệt để làm lặp đi lặp lại nhiều lần làm suy yếu phế quản và gây kích thích làm bệnh tình dễ chuyển biến thành mãn tính.
• Do phải tiếp xúc thường xuyên với ngũ cốc, chất bẩn độc hại, tiếp xúc nhiều với mùn sắt thép, làm khuôn đúc kim loại, tiếp xúc liên tục với bụi bẩn.
• Do hút thuốc lá, dù là ít hay nhiều thậm chí người không hút thuốc nhưng tiếp xúc nhiều với khói thuốc lá là nguyên nhân chính.
• Môi trường bị ô nhiễm như làm trong môi trường công việc tiếp xúc nhiều với bụi công nghiệp, khí hậu ẩm ướt và ẩm thấp, lạnh, khí độc hữu cơ, vô cơ.
• Do cơ địa bị dị ứng.
• Người cao tuổi sức đề kháng yếu và vệ sinh không sạch sẽ.
• Nhiễm khuẩn do vi khuẩn, virus, những ổ viêm nhiễm ở đường hô hấp, viêm phế quản cấp.

Đọc ngay: Cây tầm bóp trị ho, viêm họng, khan tiếng, mụn nhọt, tiểu đường.

Điều trị viêm phế quản

• Đối với viêm cấp tính người bệnh có thể tự điều trị đơn giản như kết hợp nghỉ ngơi hợp lý, uống nhiều nước, tránh tiếp xúc môi trường bẩn và ngưng hút thuốc. Có thể dùng thuốc làm giãn mạch, giảm ho.
• Đối với mãn tính thì phức tạp hơn. Cần sử dụng nhóm thuốc steroid bằng cách hít trực tiếp hoặc dùng thuốc uống để làm giảm viêm. Ngoài ra có thể dùng mũi vắc-xin bảo vệ người bệnh bằng cách chống viêm nhiễm.

Chia sẽ: Ho có đờm là bệnh gì? Và cách chữa hiệu quả đơn giản.

Có thể dùng các bài thuốc đông y để điều trị như: 

• Viêm do phong nhiệt: 12g tang diệp, 12g cúc hoa, 12g liên kiều, 6g bạc hà, 12g ngưu bàng, 8g cát cánh, 12g hạnh nhân, 12g tiền hồ, 4g cam thảo đem tất cả đi sắc uống 1 ngày 3 lần.
• Viêm do khí táo: sử dụng 12g tang diệp, 12g thạch cao, 16g cam thảo, 12g mạch môn, 12g tỳ bà diệp, 8g hạnh nhân, 4g sinh khương, 8g a giao, 16g đẳng sâm. Tất cả đem sắc uống mỗi ngày một thang chia làm 3 lần.
• Chữa viêm phế quản mãn tính: dùng 10g trần bì, 8g bán hạ, 10g phục linh, 10g cam thảo, 12g hạnh nhân, 8g thương truật, 12g bạch truật. tất cả đem sắc uống chia làm ngày 3 lần uống.